25 Şubat 2008 Pazartesi

Gandhi


Mohandas Karamchand Gandhi

Mohandas Karamçand Gandhi, (Gujarati: મોહનદાસ કરમચંદ ગાંધી , d. 2 Ekim 1869– ö. 30 Ocak 1948) Hindistan ve Hindistan Bağımsızlık Hareketi'nin siyasi ve ruhani lideri. Gerçek ve kötülüğe karşı aktif ama şiddet unsuru içermeyen direniş ile ilgili olan Satyagraha felsefesinin öncüsüdür. Bu felsefe Hindistan'ı bağımsızlığına kavuşturmuş ve dünya üzerinde vatandaşlık hakları ve özgürlük savunucularına ilham kaynağı olmuştur. Gandhi Hindistan'da ve Dünya'da Tagore tarafından verilen ve Yüce Ruh anlamına gelen Mahatma (Sanskritçe: महात्मा ) ve Baba anlamına gelen Bapu (Gujarati: બાપુ ) adlarıyla anılır. Hindistan'da resmî olarak Ulus'un Babası ilan edilmiş ve doğum günü olan 2 Ekim Gandhi Jayanti adıyla ulusal tatil olarak kutlanır. 15 Haziran 2007'de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu oybirliği ile 2 Ekim gününü "Dünya Şiddete Hayır Günü" olarak ilan etmiştir.[1][2]
Gandhi ilk olarak Güney Afrika'da Hint topluluğunun vatandaşlık hakları için barışçı başkaldırı uyguladı. Afrika'dan Hindistan'a döndükten sonra yoksul çiftçi ve emekçileri baskıcı vergilendirme politikasına ve yaygın ayrımcılığa karşı protesto etmeleri için örgütledi. Hindistan Ulusal Kongresi'nin liderliğini üstlenerek ülke çapında yoksulluğun azaltılması, kadınların serbestisi, farklı din ve etnik gruplar arasında kardeşlik, kast ve dokunulmazlık ayrımcılığına son, ülkenin ekonımik yeterliliğine kavuşması ve en önemlisi olan Swaraj yani Hindistan'ın yabancı hakimiyetinden kurtulması konularında ülke çapında kampanyalar yürüttü. Gandhi Hindistan'da alınan Britanya tuz vergisine karşı 1930'da yaptığı 400 kilometrelik Dandi Tuz Yürüyüşü ile ülkesinin Britanya'ya karşı başkaldırmasına öncülük etti. 1942'de Britanyalılara açık çağrıda bulunarak Hindistan'ı terketmelerini istedi. Hem Güney Afrika hem de Hindistan'da bir çok kere hapsedildi.
Gandhi her durumda pasifizm ve gerçeği savundu ve bu görüşlerini uyguladı. Kendi kendine yeterli olan bir ashram kurarak basit bir yaşam geçirdi. Çakra ile örülen geleneksel dhoti ve örtü gibi kendi giysilerini kendisi yaptı. Önceleri vejeteryan iken sonradan yalnızca meyve ile beslenmeye başladı. Hem kişisel arınma hem de protesto amacıyla bazen bir ayı aşacak şekilde oruç tuttu.

İlk yaşamı [değiştir]

Mamatha Gandi'nin evi Yeni Delhi

Gandhi 1876

Tolstoy Çiftliği 1912

Kasturbai ve Gandhi
Gandhi 1869 yılında Hindistan'ın kuzeybatı bölgelerinden biri olan Gucerat Eyaletine bağlı küçük bir liman şehri Porbandar'da dünyaya geldi. Babası küçük bir prensliğin veziri olan, orta kastlardan tüccar kastındandır. Gençken Caynacılıktan etkilendi. Animsa hayat felsefesi oldu. 14 yaşındayken yaşıtı Kasturbai ile evlendi. 1891 yılında Hukuk eğitimi görmek için Londra'ya gitti. Burada keman çalmayı ve Fransızcayı öğrendi.
1893'te genç bir avukatken Güney Afrika'ya çağırıldı. Binlerce Hintli burada sözleşmeli olarak çalışıyordu. İngiliz ve Boerlerin, zenci ve hintli insanlara uyguladıkları ırk ayrımını gördü. Bunun için yoğun mücadeleler verdi. 1894'te Natal hükümeti Hintlilere yasama meclisine üye seçme hakkı verdi. İmza kampanyaları başlatarak Natal Hint kongresini kurdu. Hintli topluluğu örgütlemek üzere Durban'da kurduğu çiftlikte çilekeşliği, perhizi ve orucu şart koştu. 1906'da cinsel ilişkiden vazgeçti, enerjisini manevi kanallara aktarmak istediğini belirtti. Bunun anlamı Brahmaçarya'dır.

Siyasi çalışmaları [değiştir]
1914'te Hindistan'a döndü. Ülke çapında tanınmış biri olarak siyasetçilerle temaslar kurdu. Gohale, Tagore ve teozof Annie Besant ile iyi ilişkiler kurmayı başardı. Nisan 1942'de İngilizlere karşı Hindistan'ı efendi gibi terket sloganıyla ayaklanma başlattı. Birçok kongre üyesiyle birlikte tutuklandı. Karısı Kasturbai'de tutuklananlar arasındaydı ve 76 yaşında hapishanede öldü. Gandhi 1944'te serbest bırakıldı. 30 Ocak 1948 tarihinde Yeni Delhi'de aşırı milliyetçi bir hintli tarafından suikastle öldürüldü.

İlginç bilgiler [değiştir]
Gandhi soyadı babasının tüccar kastından olmasından gelir ve anlamı bakkaldır.
Vejeteryanlığı asla bırakmadı.
Güney Afrika'da Hukukçu olarak çalışırken 1. sınıf bileti olmasına rağmen yaka paça trenden atıldı.
Durban'da kurduğu çiftliğin adı Tolstoy'dur.
Günümüzün tüketim çılgınlığı ve savurganlık eğilimleri göz önüne alındığında "Basit yaşa ki; başkaları da yaşayabilsin!" sözü bugün bile güncelliğini korumaktadır.

Hiç yorum yok:

Haber

Takvim

Sayac

Deniz Gezmiş hakkında ne düşünüyorsnuz?